Het is vandaag de laatste dag van de Maand van de Bijbel 2022. De afgelopen maand stond het thema Zing een nieuw lied centraal. De Bijbel staat vol met liederen: psalmen, lofzangen, klaagliederen… In de Bijbel klinkt regelmatig de oproep om te zingen. Daarover vertelt Lydia Bax in deze laatste blog van de Maand van de Bijbel 2022. Laten we de wereld vullen met vrolijke muziek!
Zingt nu verheugd een vrolijk lied,
ja zingt en jubelt allemaal.
Wij spelen en zingen in gloria,
in klank en kleur en toon en taal.
Zingt nu verheugd een vrolijk lied,
een wereld lang in gloria.
Ze zeggen wel dat je de liederen die je als kind leert, het beste onthoudt. Voor mij geldt dat zeker voor bovenstaand lied dat ik op de Liedboekdag in Kampen leerde toen ik net vijf jaar oud was. De tekst is geschreven door Wim Pendrecht en het is op muziek gezet door Maarten Kooy. Het lied is een oproep tot zingen en is een zesstemmige canon. Als alle zes stemmen tegelijk gezongen worden, is die oproep constant, aangezien je opnieuw en opnieuw de regel ‘Zingt nu verheugd een vrolijk lied’ hoort. Deze roep klinkt als het goed is boven de andere regels uit, omdat de tekst twee keer in het lied voorkomt.
Zingen uit blijdschap
Er wordt veel gezongen in de Bijbel: het is een manier om je emoties te uiten. Er klinken daarom liederen op verdrietige momenten, maar ook bij vrolijke gebeurtenissen. Denk bijvoorbeeld aan het lied van Mozes en Mirjam, dat zij uit blijdschap zingen nadat ze de Rode Zee zijn overgestoken en de Egyptenaren van zich af hebben geschud:
‘Ik wil zingen voor de Heer,
zijn macht en majesteit zijn groot!
Paarden en ruiters wierp hij in zee.’
Exodus 15:1
Wanneer David de grote reus Goliath heeft verslagen, zingen de vrouwen in de stad uit blijdschap voor hem en koning Saul:
‘Bij de intocht van het leger, toen David terugkeerde van zijn overwinning op de Filistijn, liepen in alle steden van Israël de vrouwen zingend en dansend uit om koning Saul feestelijk in te halen met muziek van tamboerijnen en rinkelbellen.
Opgetogen zongen ze:
‘Saul versloeg ze bij duizenden,
David bij tienduizenden.’’
1 Samuel 18:6-7
Saul vindt dit natuurlijk niet zo leuk en probeert David vervolgens behoorlijk dwars te zitten. God staat David echter bij, en ‘toen de Heer hem aan de greep van zijn vijanden had ontrukt, ook aan die van Saul (2 Samuel 22:1), klonk er een lied, dat overigens ook als psalm 18 in de Bijbel is opgenomen en eindigt met de woorden:
‘Daarom wil ik u prijzen, Heer, te midden van de volken,
een loflied zingen tot eer van uw naam.
Hij schenkt zijn koning overwinningen,
betoont zich trouw aan zijn gezalfde,
aan David en zijn nageslacht, voor altijd.’
2 Samuel 22:50-51 en Psalmen 18:50-51
De oproep om te zingen
Daarnaast kennen we natuurlijk ook de lofzang van Maria, gezongen ter ere van de verwekking van Jezus (Lucas 1:46-55), en de lofzang van Simeon, gezongen ter ere van de toewijding in de tempel (Lucas 2:29-32).
Er zijn nog vele voorbeelden te noemen, maar het idee is vast duidelijk. In het geval van grote vreugde: hef een lied aan, zing verheugd een vrolijk lied! Deze opdracht vind je overigens ook letterlijk in de Bijbel terug, bijvoorbeeld in de brief van Jakobus:
‘Als een van u het moeilijk heeft, laat hij bidden;
is hij vrolijk, laat hij een loflied zingen.’
Jakobus 5:13
We horen de oproep tot het zingen van (nieuwe) liederen ook in meerdere psalmen, zoals in psalm 33, 96, 98 en 149. Een ander voorbeeld vinden we in Efeziërs:
‘Laat de Geest u vervullen en zing met elkaar psalmen, hymnen en liederen die de Geest u ingeeft. Zing en jubel met heel uw hart voor de Heer’
Efeziërs 5:18-19
Laten we de wereld vullen met vrolijke muziek
Hoe vaak komt het echter nog voor dat mensen uit vreugde een lied zingen of zelfs componeren? Als ik bij mezelf te rade ga, doe ik dit nagenoeg nooit, terwijl het zo’n goede manier is om je blijdschap te uiten! Wat is er beter dan uit vreugde een lied te zingen?
We zingen uit gewoonte op verjaardagen en bij bruiloften, maar zing jij wel eens omdat je iets bijzonders hebt bereikt, omdat je je droomhuis hebt gekocht, of om wat voor reden gewoon ontzettend blij bent? Voor mij is er slechts één moment dat ik me voor de geest kan halen waarop ik spontaan in zingen uitbarstte: toen ik met een vriendin na een lange en zware wandeling op de top van een berg was aangekomen. Mede door het zingen, heb ik het mooie moment beter kunnen onthouden.
Het lijkt me fijn om met z’n allen meer te zingen uit vreugde. Laten we de wereld vullen met vrolijke muziek!
Lydia Bax zingt bij de Domcantorij in de Domkerk te Utrecht en is digitaal rechercheur in opleiding
